21 Haziran, 2014
LAHEY (İnterAjans) – Türkiye’nin Lahey Büyükelçiliği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşaviri Mehmet Sevim, Hollanda’nın Türkiye’ye transfer edilen maluliyet, yaşlılık, dul yetim ve iş kazası ve meslek hastalıkları aylıkları ile bunlara ilave olarak ödenen ek yardımlarda her hangi bir kesintiye gidemeyeceğine dikkati çekerek, “İkamet edilen ülke prensibi” dayatmasının Türk vatandaşlarını bağlamayacağını savundu.
Hollanda’nın 2000 yılından itibaren göçmenlerin sosyal güvenlik haklarını kısıtlamaya yönelik politikalarına hız verdiğini anımsatarak, 13 yıllık süreçte sivil toplum örgütleri ile hukukçuların verdiği mücadele sonrasında bu hak kısıtlayıcı politikaların hemen hemen tamamının uygulama alanı bulamadığına vurgu yapan Sevim, “Bu süreçte elde edilen kazanımlar sadece Hollanda ile sınırlı kalmamış, AB ülkelerinin tamamını kapsar bir nitelik kazanmıştır. Bunun en iyi örneği Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın (ABAD) 26/05/2011 tarihli Akdaş kararıdır. Akdaş kararı AB ülkelerinde ikamet eden ve Türkiye’ye kesin dönüş yapmış veya yapacak olan Türk vatandaşlarının sosyal güvenlik hakları için hayati önem taşımaktadır. Akdaş kararının önemi süreç içinde daha iyi anlaşılacaktır” ifadesini kullandı.
Ek ödenekler ve yaşlılık aylığı ek ödemeleri (KOB) davalarındaki başarıların temelinde Akdaş kararının yer aldığını, ABAD ve Hollanda Mahkemelerinin kararları çok açık bir biçimde ortadayken Hollanda’nın daha Akdaş kararının mürekkebi kurumadan “ikamet edilen ülke prensibi” başlığı altında yeni kesinti politikalarını 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren uygulamaya koyduğunu anlatan Mehmet Sevim, “Türkiye’nin geçim endeksinin düşük olduğu iddia edilerek Türkiye’ye transfer edilen geride kalanlar ödenekleri (Anw-dul ve yetim aylığı), geçici iş göremezlik ödenekleri (WGA/WIA) ve çocuk paraları (AKW) 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren yüzde 40 oranında kesintiye tabi tutulmuştur. Utrecht Merkezi Yüksek İdare Mahkemesi, geride kalanlar ödeneği/dul ve yetim aylığı (Anw) davasında 21 Mart 2014 tarihinde kesin kararını vermiştir. Karar tamamen Akdaş davasına dayanmaktadır. Daha açık ifade ile, Türkiye – AB Ortaklık Konseyinin 3/80 sayılı Kararının 6(1) maddesine göre, Türkiye’ye transfer edilen maluliyet, yaşlılık, dul yetim ve iş kazası ve meslek hastalıkları aylıkları, bunları alan kişilerin Türkiye veya başka bir AB üyesi ülkede ikamet etmesi nedeniyle herhangi bir azaltma, değiştirme, durdurma, iptal veya müsadereye tabi olmaz” açıklamasında bulundu.
Lahey Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşaviri Mehmet Sevim, şunları kaydetti: “Utrecht Merkezi Yüksek İdare Mahkemesi’nin kararı nihaidir ve temyiz yolu kapalıdır. UWV (Hollanda İşçi Sigortaları Birliği) bu kararı oldukça iyi okumuş ve WGA davalarının tamamını geri çekerek kesinti kararlarını iptal etmiştir. Hollanda Sosyal İşler ve İstihdam Bakanlığı Utrecht Merkezi Yüksek İdare Mahkemesi kararının ne şekilde uygulanacağı konusunda talihsiz bir açıklama yapılmıştır. Bu açıklamaya göre, Türkiye’ye 1 Temmuz 2012 tarihinden önce kesin dönüş yapmış Anw (dul ve yetim) ödeneği sahiplerinden dava açan veya itiraz edenlerin ödenekleri kesintisiz olarak ödenmeye devam edilecektir. Türkiye’ye 1 Temmuz 2012 tarihinden önce kesin dönüş yapmış ancak kesinti kararına karşı itiraz etmemiş olanların ödenekleri 1 Mart 2014 tarihinden itibaren kesintisiz olarak ödenecektir. Bunlar için geriye dönük ödeme yapılmayacaktır.
Türkiye’ye 1 Temmuz 2012 tarihinden sonra kesin dönüş yapan veya yapacak olanların Anw ödeneklerinde % 40 oranda kesinti yapılmaya devam edilecektir. Türkiye’ye 1 Temmuz 2012 tarihinden önce kesin dönüş yapan WGA (maluliyet ödeneği) ödeneği sahiplerinin ödenekleri kesintisiz olarak ödenmeye devam edilecektir. Türkiye’ye 1 Temmuz 2012 tarihinden sonra kesin dönüş yapmış veya yapacak WGA (maluliyet ödeneği) ödeneği sahiplerinin ödenekleri kesinti yapılıp yapılmayacağı henüz belli değildir. Bunlarla ilgili dava devam etmektedir.”
Türkiye’ye transfer edilen maluliyet, yaşlılık, dul yetim ve iş kazası ve meslek hastalıkları aylıkları ile bunlara ilave olarak ödenen ek yardımlarının (toeslag) kesilmesinin ya da azaltılmasının mümkün olmadığını belirten Mehmet Sevim, “Bu Türkiye AB Ortaklık Konseyinin 3/80 sayılı kararının 6 (1) maddesine dayanmaktadır. 3/80 sayılı Ortaklık Konseyi Kararının 6 (1) maddesi, 1 Temmuz 2012 tarihinin öncesinde ve sonrasında aynıdır. 1 Temmuz 2012 tarihinde bu kararda değişen herhangi bir şey bulunmamaktadır. Hollanda mevzuatında yapılan değişiklikler Türkiye AB Ortaklık Hukukunu hiç bir şekilde etkilemez. Anw, WGA, WIA veya Wajong ödeneklerinde kesinti yapılan Türk vatandaşları hiç vakit geçirmeden Lahey Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliği’ne veya Rotterdam ve Deventer Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliklerimizden birisine başvurmalıdır. Hak kayıpları ya hiç itiraz etmemekten ya da geç itiraz etmekten kaynaklanmaktadır” ifadesini kullandı.
© InterAjans – Haberlerin tüm hakları İnterAjans’a aittir, izinsiz kullanılamaz.
View full post on InterAjans.nl