Tatille giderken dikkat etmeniz gereken bir çok konuda sizleri aydınlatmaya çalışacağız.
Tatil döneminin başlaması münasebetiyle Elfi-Randstad Kaza Avukatı kaza sonrası hasar tespit kurumu uzmanı Ethem Emre ile konuştuk. Emre tatile gideceklere önemli uyarı ve tavsiyelerde bulundu.
Bize önce biraz kendinizi tanıtır mısınız?
Adım Ethem Emre 1974 yılında Hollanda’ya geldim. Son on beş yıldır kaza ve hasar konuları ile ilgileniyorum. Bu sebeple bu yaz yola çıkacak vatandaşlarımıza alabilecekleri tedbirlerle ilgili bazı bilgiler vermeye çalışacağım.
Vatandaşlarımız tatile çıkarken sigortalarını gereği gibi yaptırıyorlar mı sizce? Ne tür ayrıntılar var bu sigorta konusunda?
Sigorta denince, zorunlu sigortalar var. Yani devletin öngördüğü bir aracın zorunlu sigortasıdır. Bunun haricindeki sigortalar özel taleple oluşur. Bunlar nedir? İşte koltuk sigortasıdır. Bununla yanındaki yolcuların ölümde veya sakatlıkta alabilecekleri tazminat söz konusu olmaktadır. Şoförü de kapsayan sigorta var. Hollandacası ‘Schade inzittende verzekering’ bununda anlamı, tüm araçta oturanlar yolcu ve şoför dâhil sigortadır. Bunun da yapılmasını öneriyoruz. Çünkü her kazada kişiler haklı olmayabiliyor. Kendi suçundan dolayı da kaza yapabiliyor.
Tatile çıkarken yol sigortaları.
Yani geçilen ülkeleri kapsayan ‘reis verzekering’ dediğimiz seyahat sigortası. Bunun haricinde hukuk sigortası. Yurt dışında yapılan kazalar devreye girecek avukatlar, mahkeme süreçlerinde yapılan büyük masraflar söz konusu olduğunda gerekebilir. Buna Türkiye de dâhil. Yani bu tedbirler için yılda üç yüz beş yüz Euro’luk bir ekstra harcama yapmak icap edebilir. Ama neticede tüm ailenin rizikoları da bu şekilde teminat altına alınmış olur. İnsanlarımız bundan kaçınmamalı. Çünkü sigortasız bir hayat eksiktir. Tabi biz sigorta şirketi değiliz ve dolayısıyla sigorta da yapmıyoruz. Biz hasar tespit bürosuyuz. Ama bunu yapabilecek her şehirde çok sayıda arkadaşımız var. Bu acenteler de Türkçe bilgiler de verilmektedir. Her büyük şehirde beş altı tane kuruluş bulunmaktadır. Hollandalı kuruluşlara sigorta yaptırmış olanlarda bu ekstra teminatları talep etsinler. Arkadaşlara tavsiyen haliyle Türk kuruluşlarına gitsinler ve geniş bilgi alsınlar. Ve bu konuda bir yerden değil birkaç yerden teklif alsınlar. Zira sigortaların arasında da rekabet söz konusudur. Daha ucuz olması açısından paketler yapılıyor. Yani bu bir piyasadır. Değişik yerlerden teklif almak menfaatlerine olur. Poliçelerde olan şartlar çok iyi bilinmelidir. Küçük harflerle yazılmış çok önemli notlar bulunur. Bunlar çok önemlidir dolayısıyla bilinmelidir. Teminat neyi kapsıyor veya neyi kapsamıyor bu bilgileri talep etsinler sigorta aracılarından. Veyahut yeterli Hollandaca biliyorlarsa telefon ederek doğrudan sigortayı da arayıp bilgi isteyebilirler. Ama iyi bir aracı her zaman faydalı olur.
Pekâlâ, istenmeyen bir kazadan sonra sizin kurum devreye giriyor. Neler içeriyor bu çalışmalar biraz ondan bahseder misiniz?
Bir nevi özel hukuk koruma sigortasının yapığı işlemleri biz de özel kuruluş olarak, Türkçe olarak yapıyor vatandaşlarımıza bir hizmet sunuyoruz. Bize insanlarımızın kaza olduğu andan itibaren ihtiyacı olabilir. Bir kaza olduktan sonra yürütülecek prosedürler çok önemli. Elde edilecek teminatlar açısından. Bu konu bir iş kazasından, bir trafik kazasından farklıdır. Yani bir çocuğun bisiklette çarpılması veya köpek ısırması; fiziksel hasar dediğimiz konu geniş bir konudur. Her çeşit kazadan insan zedelenebilir. Her kazanın kendi prosedürü ve uygulanması gereken kuralları vardır. Elde edilecek belgeleri vardır. Yani bizim tavsiyemiz insanlarımız başına bir olay geldiği zaman bizi arasınlar. Ücretsiz olarak danışmanlığımızdan faydalanıp bilgi alsınlar. İlla bizi gelip dosyalarını teslim etmeleri şart değil. Biz her zaman bilgi veriyoruz.
Sanırım insanlarımızın kazadan hemen sonra sizi aramaları çok akıllıca bir iş olsa gerek?
Evet çok önemli. Kazadan hemen sonra yönlendirmek daha kolaydır. Bazı insanımız yıllar geçtikten sora gelerek ben filanca yıl kaza yaptım hala omuzum ağrıyor ama ben hiçbir dava başlatmadım diyor. O zaman sigortalara karşı bunun inandırıcılığı azalıyor. Hak varsa bu zamanında takip edilmeli. Uzun bir süre sonra bu talep edilmek istendiğinde sorumlu sigorta olaya biraz şüpheci bakıyor. Hollanda’da artık bilgiye ulaşmak çok kolay olmaktadır.
Bir sürü danışmanlar var. Kısaca insanını sorup bilgi alabileceği kaynaklar ziyadesiyle var. Ama bazı insanlar gerçekten çok bilgisiz bu konuda. Çevresinden de yeterli bilgi alamıyor ve böylece haklar ziyan olup gidiyor.
Kaza sırasında veya sonrasında insanların akıl edemediği ama sizlerin bir şekilde onlara bu haklarını kazandırdığınız somut bir örnek verebilir misiniz?
Kazalarda şu önemlidir. İnsanlar fiziksel kazalardan sonra yaşamlarında ağır değişmeler yaşayabiliyorlar. Mesela uyku düzenleri değişiyor. Ne doktorlar ne de röntgenler tarafından tespit edilemeyen her türlü tedaviye rağmen yine de devam eden ağrılar var. ‘Wiplesh’ olarak bilinen, bedende olan ama filimde veya araştırmalarda görünmeyen bazı sıkıntılar ortaya çıkıyor ve bunlar için de kanunen tazminat hakları söz konusudur. Yani benim bir yerim kırılmadı, zedelenmedi nereden hak talep edeceğim diye düşünülmesin. Dahası insanın kaza sonucu edindiği trafik korkusu da bir tazminat gerekçesidir. Bir kaza geçiriyorsunuz ondan sonra trafikte ürkek oluyorsunuz. Tekrar kaza yapar mıyım endişesiyle trafiğe çıkamıyorsunuz. Bu sizin özel hayatınızı da iş hayatınızı da etkiliyor. Kanun bunların her birini bir çerçeveye oturtmuştur. Diyelim ki, kişinin geçirdiği bir kazadan sonra bir süre evde bakıma ihtiyacın oluyor; bu her ne kadar aile içinde de olsa da bunun da tazminat hakları vardır. Bir diğer önemli konu iş kaybıdır. Kazadan sonra kontratlı çalışıyorsa, kontratın uzatılmamasıdır. Bundan doğan kayıplarda maddi kayıp olarak değerlendirile biliniyor. Bazı insan sürekli işi de olsa iki yıl hasta yattığı zaman işveren bunu UWV’ye devrederek o işçiden elini çekiyor. İstersen yirmi otuz yıl çalışmış ol işini kaybediyorsun. Bunların hepsi zarar ziyandır. Kazanın verdiği sebeplerden dolayı bu kişi işini yapamıyorsa işini kaybetmişse sigortalar bu kişiyi emekliliğine kadar haklarını vermelidir. Çünkü sebebi bu kazadır. Bunlar tüm inceliklerdir. Tabi ki, herkesin durumu koşulları farklı olabiliyor. Tazminat talebi yapılırken insanlarımız hep şunu soruyor ‘ben ne alırım?’ bu piyango değildir netice olarak. Yapılan çalışma sonunu da zarar neyse o alınır. Bir de ‘Acı Parası’ dediğimiz smart geld var bunun karşılığında da belirli miktarlar ödenir. Hollanda’daki tazminat kültürü Amerika, İngiltere’deki gibi değil. Farklı bir yapıdadır. Sürekli miktarlar yükselse de o ülkelerde çok daha farklıdır.
İnsanlarımız ücrete bağlı olmasından çekindiği için bazı sorularını sormaktan kaçınıyor olabilirler. Bu konuda neler söylersiniz?
Kimsenin bu konuda korkmasına ya da çekinmesine gerek yoktur. Soru sormak bir yana dosya işleme alındıktan sonra da kişiye dönen bir masraf yoktur. Sebebi de şu; hukuken tüm alınan hizmetler zarar kapsamına girmektedir. Ve bunlar sorumlu sigorta tarafından karşılanmaktadır. Kişinin alacağı tazminatı da hiç etkilemez. Kanun şunu diyor; ‘sen bu kazayı yaşamasaydın bu hizmete ihtiyacın olmayacaktı.’ Bu konuda bazı insanlarımız bilinçsiz olarak bazı kurum kuruluş veya avukatlara aldıkları tazminattan bir yüzdelik bırakıyorlar bu da gereksizdir. Bu konuda bilinçlenmeleri gerekiyor. Hukuk sigortaları varsa oradan da oradan da teminat alarak özel bir kuruluşa gidebiliyorlar. Yani hiçbir zaman ne danışmanlığa ne de işleme masraf ödemezler. Bir de şunu hatırlatmak istiyorum, bir dosyanın oluşumu da önemli. Eğer kişi bir kaza sonrası ev doktoruna hastanelere gidip şikâyetlerini kayı altına aldırmaz ise bu da onun dosyasını zayıflatıyor. Zira konu sağlık, bu konuda meydana gelen kayıpların karşılığı olarak tazminatta bulunulduğu için her türlü delil ile güçlendirilmesi lazım. Sadece kişinin beyanı yetersizdir. Sigortalar bunu belgeleyen doktor raporları isterler.
Letsel Advies olarak siz nerelerde aktifsiniz?
Biz Hollanda genelinde çalışıyoruz. Utrecht, Rotterdam, Roosendaal ve Amsterdam’da kendi ofislerimiz var. Ağır yaralı olup evlerinden çıkamayan insanları evlerinde ziyaret ediyoruz. Telefon ve e-mail trafiğimiz haftanın yedi günü devam ediyor. Bize bu yollarla da ulaşarak sorularını sorabilirler. İnternet sitemizi de ziyaret ederek oradaki bilgilerden istifade edebilirler. Türkçe videolarımız var onları dinleyebilirler. Mümkün olduğunca insanlarımızı aydınlatmak için çaba harcıyoruz.
Ethem Emre’nin STK’lara ve gençlere yönelikte bazı teklifleri oldu. Emre toplumun aydınlanması adına eğer isterlerse cami ve derneklere gelerek bu konuda bilgilendirmede bulunabileceğini söylüyor. Ancak oraya göndereceği uzmanların vakitlerinin iyi değerlendirilmesi için geniş çaplı bir program olmasını yeğliyor. Gençler için ise, bu kriz döneminde pek çok üniversitelinin iş bulamadıklarını göz önünde bulundurduğunu hatırlatarak bu alanda yabancı uzmanlara ihtiyaç olduğuna işaret ediyor ve geçlere bilhassa hukuk bitirmiş gençlere bu mesleği öğrenmeyi tavsiye ederken onlara staj imkânı sağladıklarını belirtiyor. Bu sektörde uzman sayımızın artması lazım diyor.
Daha fazla bilgi için; info@kazauzmani.nl | www.kazauzmanı.nl | www.letseladvies.nl
Tel: 020- 410 94 94 – 010-242 41 24
View full post on Haber Utrecht